top of page

​         เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงครองราชสมบัติครบหมื่นวันในวันที่ ๒๘ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๓๘ ซึ่งนานกว่าพระมหากษัตริย์พระองค์อื่นของพระบรมราชจักรีวงศ์ เป็นโอกาสสมควรที่จะบำเพ็ญพระราชกุศลพิเศษ

          ในการนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้า ฯ ให้มีการสมโภชและสร้างพัดรองที่ระลึกเนื่อในการบำเพ็ญพระราชกุศลรวมทั้งสิ้น ๑๕ เล่ม พื้นพัดปักลายพระราชลัญจกร ดวงตราตำแหน่งกระทรวงต่าง ๆ และเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ๕ ตระกูล ได้แก่

พัดรองเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นโบราณมงคลนพรัตนราชวราภรณ์

เป็นพัดหน้านาง ขึงด้วยผ้าสักหลาดสีชมพูเข้ม ปักดิ้นและประดับอัญมณีเป็นรูปดารานพรัตนราชวราภรณ์ พระมหาสังวาลและสายสะพายนพรัตนราชวราภรณ์ และปักข้อความว่า "พระราชลัญจกรสำหรับเครื่องราชอิศริยาภรณ์อันเป็นโบราณมงคลนพรัตนราชวราภร" นมพัดปักดิ้นเป็นรูปอุณาโลมบนพื้นสีน้ำเงินอยู่ในกรอบลายพุ่มข้าวบิณฑ์

พัดรองเครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์

เป็นพัดหน้านาง ขึงด้วยผ้าแพรสีชมพูเข้มปักดิ้นและไหมสีเป็นรูปตราจักรี พระบรมราชสัญลักษณ์ อุณาโลม ครุฑยุคนาค ปราสาทมงกกุฎ และจุลมงกุฎ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๑ ถึงรัชกาลที่ ๔ ส่วนล่างปักเป็นรูปสายสะพายเครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ และปักข้อความว่า "พระราชลัญจกรสำหรับเครื่องราชอิศริยยศ อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งตรามหาจักรีบรมราชวงษ" นมพัดปักดิ้นเป็นรูปหนังสือ หน้าปกหนังสือมีตราจุลมงกุฎ และอักษรย่อ จ.ป.ร.

พัดรองเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า

เป็นพัดหน้านาง ขึงด้วยผ้าสักหลาดสีชมพูเข้ม ปักดิ้นเป็นรูปดาราปฐมจุลจอมเกล้า ดวงตราจุลจอมเกล้าด้านหน้าและด้านหลัง สายสร้อยปฐมจุลจอมเกล้า และสายสะพายจุลจอมเกล้า และปักข้อความว่า "มหาสวามินีของตราเครื่องราชอิศริยาภรณ์จุลจอมเกล้า สำหรับราชตระกูล" นมพัดปักเป็นรูปช้างสามเศียรอยู่ในกรอบลายพุ่มข้าวบิณฑ์

พัดรองเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก

เป็นพัดหน้านาง ขึงด้วยผ้าสักหลาดสีแดง ปักดิ้นและไหมสีเป็นรูปดารามหาวราภรณ์ สายสร้อยและดวงตามหาวราภรณ์ และสายสะพาย และปักข้อความว่า "คณาธิบดีของเครื่องราชอิศริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก" นมพัดปักดิ้นเป็นรูปอุณาโลม และอักษร ส. พ. ป. ม. จ. ซึ่งย่อจาก สมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ อยู่ในกรอบลายพุ่มข้าวบิณฑ์

พัดรองเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นเกียรติยศยิ่งมงกุฎสยาม

เป็นพัดหน้านาง ขึงด้วยผ้าแพรสีแดง ปักดิ้นและไหมเป็นรูปดารา สายสร้อยดวงตรา และสายสะพายมหาวราภรณ์และปักข้อความว่า "คณาธิบดีของเครื่องราชอิศรอยาภรณ์อันเป็นเกียรติยศยิ่งมงกุฏสยาม" นมพัดปักดิ้นเป็นอักษรพระปรมาภิไธยย่อ จปร. บนพื้นสีฟ้า ภายในกรอบลายพุ่มข้าวบิณฑ์

bottom of page