top of page

​พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้า ฯ ให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชมพูนุท กมขุนเจริญผลพูลสวัสดิ เป็นแม่กองก่อสร้าง เริ่มตั้งแต่ขุดคูล้อมพระอาราม ถมดินพื้นที่สร้างวัตถุสถาน ก่อกำแพงรอบเขตพุทธาวาส สร้างซุ้มประตูยอดทรงมงกุฎ หอระฆัง ศาลาติดดำแพงแก้ว หมู่กุฏิ ศาลาการเปรียญ ขุดสระน้ำกรุอิฐถือปูน ก่อวัจจกุฏิ ก่อฐานสีมา ฐานพระศรีมหาโพธิ์ ฐานพระอุโบสถ สร้างศาลาริมคลองผดุงกรุงเกษม ปลูกพลับพลาตริมุขเป็นที่ประทับในคราวเสด็จพระราชดำเนินวัดเทพศิรินทราวาส

เสด็จพระราชดำเนินทรงก่อพระฤกษ์พระอุโบสถ เมื่อวันที่ ๑๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๒๑ เวลาเช้า ๕ โมงเศษ ช่างหลวงก่อเสาเฉลียง เสาพาไลผนังอาคารและเสาเก็จเสาร่วมในพนักลูกแก้ว ทำห้องอาบน้ำในบริเวณกุฏิเจ้าอาวาส ทำทางเดินภายในคณะเหนือ

สร้างศาลาโถงหน้าพระอุโบสถ ก่อกำแพงรั้วเหล็กตอนหน้าวัดสร้างโรงเรียนเจ้าพระยานรรัตนราชมานิต (โต มานิตยกุล) ทำถนนในเขตสังฆาวาส ทำปราสาทโถงทรงจตุรมุขสำหรับประดิษฐานพระประธานและพระอัครสาวก สร้างสุสานหลวงพลับพลาอิศริยาภรณ์ และปลูกพันธุ์ไม้โดยรอบบริเวณพระอุโบสถ

ทำซุ้มประตูหน้าต่างพระอุโบสถทั้งภายในและภายนอก เขียนลายรดน้ำและลายรดน้ำและลายบานประตูหน้าต่างพระอุโบสถ ทำบัวหัวเสาทั้งภายในและภายนอก ประดับรูปจำลองเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่เพดาน เขียนลายประดับผนังภายใน เปลี่ยนฝ้ากุฏิเป็นไม้สัก พร้อมทั้งทาสีและทำรั้วไม้ล้อมกุฏิแต่ละหลังที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ สร้างกุฏิเจ้าฟ้าเยาวมาลย์นฤมลและกุฏิเจ้าฟ้าจันทราสรัทวาร สร้างศาลาดำรงธรรมและศาลาบำเพ็ญทาน ณ สุสานหลวง

ตกแต่งเพดานภายในและภายนอกพระอุโบสถ ทำบัวหัวเสากลมและเสาเก็จภายในพระอุโบสถ ฉาบน้ำปูนที่เสาและผนัง สร้างพระอุโบสถสำเร็จ พ.ศ. ๒๔๔๓ สร้างศาลาโถงด้านหน้าพระอุโบสถ สร้างมณฑปจาตุรนตอนุสสารีและภาณุรังษีอนุสสรกุฏิสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ซ่อมอาคารโรงเรียนเจ้าพระยานรรัตนราชมานิต สร้างศาลาอุทิศนิเวศ ศาลาอุเทศปทุม ศาลาอิศรานุภาพ ศาลาราชสงครามที่สุสานหลวง รื้อพลับพลาอิศริยาภรณ์เดิมแล้วสร้างใหม่เป็นแบบไทยประเพณี

บูรณะองค์กรต่าง ๆ ของพระอุโบสถ ซ่อมแซมและทาสีทั้งภายในภายนอก เปลี่ยนไม้โครงหลังคา ซ่อมและทาสีลวดลายประดับเพดาน ปูพื้นภายในพระอุโบสถด้วยหินอ่อน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้า ฯ ให้สร้างเมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศรอยาภรณ์และโปรดเกล้า ฯ ให้จัดวางผังสุสานหลวงให้เป็นระเบียบแบบแผน

ปูหินอ่อนฐานพระศรีมหาโพธิ์ ฐานพาไล และที่เชิงผนังภายนอกและบันไดทางเข้าพระอุโบสถ ซุ้มประตูยอดทรงมงกุฎและหอระฆัง ปรับปรุงเสนาสนะต่าง ๆ ในเขตสังฆาวาส สร้างอาคารเรียนปริยัติธรรม

บูรณปฏิสังขรณ์ถาวรวัตถุและอาคารสำคัญ ภายในวัดเทพศิรินทราวาส นับตั้งแต่กุฏิสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และพระอุโบสถ รวมทั้งจัดทำทางเดินภายในเขตพุทธาวาส ปรับปรุงระบบไฟฟ้าโดยนำลงใต้ดินใหม่ และกำลังจะดำเนินการบูรณะกุฏิสมเด็จ ๒๔๗๒ เนื่องในวาระครบ ๑๐๐ ปี แห่งการเสด็จสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวสมหวัง เพื่อ พ.ศ. ๒๕๕๓
 

bottom of page